İklim değişikliği, mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklık ve kuraklık diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi zeytini de olumsuz etkiliyor. Dünya zeytinyağı üretiminin yaklaşık 3'te 2'sini gerçekleştiren Avrupa Birliği (AB) ülkeleri son dönemdeki iklim şartlarından kaynaklı büyük zarar görmektedir. Aşırı sıcaklar ve kuraklık nedeniyle rekolte kaybı yaşanmış ve zeytinyağı fiyatları, İspanya, İtalya, Yunanistan ve Tunus gibi zeytin üreticisi ülkelerde son 3 yılda artış göstermiştir.
Son günlerde ülkemizde zeytinyağı fiyatları ile ilgili çıkan haberler sektör temsilcilerinin de yakın takibinde. Marmarabirlik Yönetim Kurulu Başkanı Hidamet Asa Avrupa’nın aksine Türkiye’de yeterli miktarda zeytinyağı olduğunu söyledi. Asa, “ Yapılan resmî açıklamalara göre ülkemizde 170 bin ton bir önceki yıldan stok devri ve 2023/24 yılı hasat döneminde de 180 bin ton üretim beklenmektedir. Zeytinyağı fiyatları ile spekülatif haberler yaparak bazı kesimler yine “zeytinyağlı yiyemem aman” şarkısını söyletmeye çalışıyor. Marmarabirlik’in ambalajlı olarak 1 kg sızma zeytinyağı toptan satış fiyatı 270 TL seviyelerindedir. Raf fiyatlarında çok çelişkili rakamlar görmekteyiz. Burada tüketicilerimiz yapacağı tercihlerde dikkatli olmalıdır” dedi.
Arz talep dışında zeytinyağı fiyatlarının asit oranına göre belirlendiğini belirten Hidamet Asa, “Bu yılın getirdiği bir durum sebebi ile dizem yağ olarak bilinen 0,3 asit zeytinyağı yoktur. Tariş tarafından sızma zeytinyağının sınırı olan 0,8 asit yağ fiyatı 265 TL, Naturel birinci olarak bilinen 1 asit zeytinyağı fiyatı 230 TL olarak açıklanmıştır. Ürün fiyatları mukayese edilirken baz alınması gereken fiyat da budur. Kamuoyunda zeytinyağı fiyatının 1 litresinin 500 - 600 TL olacağı yönünde çıkan haberler kesinlikle gerçeği yansıtmamakla birlikte, tamamen tahmine dayalıdır” dedi.
Bazı çevrelerce zeytin alım fiyatlarının yüksek açıklandığı yönünde Marmarabirlik’i hedef alan açıklamalara da tepki gösteren ve “Marmarabirlik bir üretici kuruluşudur” diyen Başkan Asa sözlerini şöyle sürdürdü: “Üretimde devamlılığın sağlanması ve üreticinin ayakta durabilmesi için 1 kg zeytinin üretim maliyeti, enflasyon ve üreticimizin kazancı hesap edilerek fiyatlar belirlenmiştir. Dünya piyasalarında her ürünün bir borsa fiyatı vardır. Dünya piyasasında zeytinyağın ortalama fiyatı yaklaşık 8,50 Euro’dur yani 265 TL’dir. Gemlik tipi zeytinin ülkemiz dışında dünyanın başka bir yerinde yetişmediğinin de bilinmesi gerekir. Buradaki esas amaç, dökme zeytinyağı ihracat yasağının kaldırılmasının yolunu açmaktır. Ne ülke menfaati ne de üretici menfaatini düşünülmemektedir. Bu çevrelerin tek amaçları, üreticiden ucuza alıp kısa sürede para kazanmaktır.
