Facebook ve Instagram gibi ağlar, sahte isimler ve görüntülerle donatılmış dolandırıcıların kurban arayışına sahne oluyor. Bu kişiler, genellikle ergen gençler ve 50 yaş üstü yalnızlık çeken yetişkinler olmak üzere, duygusal veya ekonomik açıdan savunmasız bireyleri hedef alıyorlar.
Dolandırıcılar, asker, polis, yurtdışında görevli veya emekli gibi çeşitli kimliklerle karşı tarafı etkilemeye çalışıyorlar. İlk etkileşimler genellikle sosyal medyada başlasa da diyaloglar WhatsApp veya Telegram gibi mesajlaşma uygulamalarına taşınıyor. Ancak, bu ilişkiler asla yüz yüze bir görüşmeye evrilmemekte; dolandırıcılar çeşitli bahanelerle görüntülü görüşmeyi her zaman reddediyorlar.
Konuyla alakalı mikrofon uzattığımız Avukat Ali Kaya:
‘‘Bugün yeni ve yine güncel bir konuyla beraberiz. Aşk dolandırıcılığı ya da diğer ismiyle çevrimiçi flört dolandırıcılığı. Son yıllarda artışa geçen bir konu bu. Özellikle Facebook, Instagram gibi sosyal medya hesaplarından mağdurlarla, kurban olarak seçtikleri kişilerle irtibata geçen kişiler var. Bu kişiler tabii ki genel itibariyle fake daha doğrusu sahte isimle, sahte görüntüyle hareket eden kişiler. Bunlar sosyal medyada sörf yaparak kurban olarak seçebilecekleri kişileri arıyorlar.’’
Hedef Kitle Profili
‘‘Genellikle bu kişiler de 18 yaş dediğimiz ergenler, genç diyebileceğimiz heyecanlı ve coşkulu dönemlerinde olan kişiler ya da 50 yaş üstü grupta yalnızlık çeken, duygusal boşluğu olan kişiler bu suçların daha çok mağduru olabilmekte. Yaşlılar daha çok paralarını kaptırmakta, yıllar boyu biriktikleri yatırımlarını belki kaybetmekte. Gençler de daha çok burada diyaloglara girerek duygusal olarak hüsrana uğramakta. Sosyal medya hakikaten hem çok önemli hem de çok tehlike arz eden bir alan. Çünkü karşıdaki kişiyi görmediğimiz için, yüz yüze gelmediğimiz için o kişinin gerçekte bir kadın mı, erkek mi, genç mi, yaşlı mı, yaptığı meslek doğru mu, değil mi? Bunları teyit etme imkanımız yok desek doğru sayılır. Tabi burada kişilere dolandırıcılar asker olduğunu, yurt dışında görev yaptığını, bir otel işlettiğini ya da emeklilik beklediğini söyleyip bu şekilde karşı tarafla bir diyaloğa girmekte. Sonnrasında da bu diyaloglarını WhatsApp, Telegram gibi mesajlaşma programlarına yönlendirmekte. Ama hiçbir zaman yüz yüze görüntülü görüşme noktasına gelmemektedir.’’
Dikkat Edilecek Hususlar
‘‘Bu noktada dikkat edilmesi gereken birkaç husus var. Onlardan birisi şu: Bir defa hiçbir yabancı ilk görüşmede kimseden para talep etmez. Etmemelidir. Dolayısıyla eğer karşımızdaki bizden para talep ediyorsa, daha ilk diyalogumuzdan itibaren para ve benzeri ekonomik olarak talepleri varsa bu konuda mesafeli olmalıyız. İkincisi de yine kişiler arasında yakınlaşma olabilir, flört olabilir. Bunlar doğal şeyler. Ancak ilk görüşte çok yoğun bir duygu ifade ediyorsa buna da şüpheyle yaklaşmak gerekir. Bir diğer husus da genellikle bu kişiler internetten buldukları stok fotoğrafları kullanmakta ya da böyle muğlak, flu olan fotoğraflar kullanmakta. Karşı tarafla görüntülü görüşmek istendiği zaman da kameram bozuk gibi gerekçeleri, mazeretler uydurulmaktadırlar. Bu hususta da yine dikkat etmek gerekir. Bu hususun da bizi şüphelendirmesi gerekir. Konu dediğim gibi kısa bir süre sonra paraya kayıyorsa bu noktada çok dikkat etmek lazım. Hele ki kişisel verilerimiz isteniyorsa, kişisel veriler çok önemlidir, dikkat etmek lazım. Örneğin kimlik numaramız, adımız, doğduğumuz yer, ismimiz, cismimiz… Bunları vermekten imtina etmemiz lazım. Çünkü kişisel verimizin sosyal medyada kullanılması, bu verilerimizin ele geçirmesi, bunların izinsiz bir şekilde paylaşılmasına belki suçlarda kullanılmasına da neden olabilir. Dolayısıyla bu hususlarda da çok çok dikkat etmek gerekir.’’
Ne Yapılmalı?
‘‘Gelelim böyle bir olayda kurban seçildiğimizde ne yapmamız gerekir? Bir defa panik olmamak lazım. Öncelikle saydığım kriterlere dikkat ederek olaya şüpheyle yaklaşmak lazım. İkincisi de her insan bu tarz olayların kurbanı seçilebilir. Bunu bir defa kafamıza koymak lazım. Sadece ben kurban seçildim çok aptalım tarzı şeylere düşmemek lazım. Her insan kurban olabilir. Panik olmadan güvenilir kişilerle, aile üyeleriyle, yakın arkadaşımızla paylaşmak lazım. Varsa avukatınızla paylaşın. Bu kişiler 4 yıldan başlayarak yargılanırlar. Ağır ceza mahkemesinde yargılanırlar. Ama burada şöyle bir sorun var. Eğer burada dolandırıcı yurt içindeyse işlem yapılması kolay ancak yurt dışındaysa işte bu bizi zorlayan bir konu. Onu söylemek lazım. Instagram, Facebook gibi sosyal medya hesapları kişilerin IP bilgilerini vermiyor. İstisnai suçlar hariç. Onlar da terör, çocuk tacizi gibi suçlar. O yüzden burada önleyici olarak ben bu hususları ifade etmek istedim. Umarım dikkate alınır.’’ dedi.
Haber: Esra Akçakale
